به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، خانم رثایی، استاد مدارس علمیه خواهران، در دوره توانمندسازی مبلغان اربعین ۱۴۰۴، که به همت اداره فرهنگی تبلیغی دفتر خواهران حوزه علمیه خراسان در محل سالن اجتماعات مدرسه علمیه فاطمهالزهرا(سلاماللهعلیها) توس برگزار شد، با اشاره به اهمیت نهضت اربعین، اظهار داشت: جامعه شیعه هنوز نتوانسته زمینهسازی برای انتقام را فراهم کند و باید دید این نهضت به کجا خواهد رسید. بر این اساس، نهضت باید صبر، پایداری و مقاومت در برابر سختیها و مصیبتها را، چه در طول نهضت و چه پس از حادثه عاشورا تا هنگام گرفتن انتقام، سرلوحه قرار دهد.
شاخصههای اساسی کاروان عاشورا در مسیر تبلیغ دینی
استاد مدارس علمیه خواهران افزود: یکی از مهمترین شاخصههای کاروان عاشورا، شهامت و دلیری در افشای حقایق و بیان سخن حق در برابر سلطه جائر است که در اسلام از بزرگترین مجاهدتها محسوب میشود. با بررسی نهضت انبیاء مشاهده میکنیم که سه دوره اساسی در تاریخ وجود دارد: از آدم تا خاتم، از خاتم تا ظهور، و از ظهور تا قیامت.
وی تأکید کرد: اکنون در دوره دوم قرار داریم و هدف عالی انبیاء و خلقت الهی، روشن شدن حق از باطل و شکلگیری درگیری میان ایمان و کفر بوده است. پیش از پیامبر گرامی اسلام(صلیاللهعلیهوآله)، حکومت الهی تحقق نیافته بود و اولین حکومت الهی، حکومت پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) در مدینه بود و دومین حکومت، جمهوری اسلامی است.
حکومت الهی، ضرورت تحقق هدف عالی پروردگار و نقش زنان در نهضت اربعین
رثایی بیان کرد: اهلبیت(علیهمالسلام) هرگز موقعیت تشکیل حکومت نیافتند، بنابراین باید مراقب باشیم که هدف عالی خداوند که اعلای کلمه حق است و همه انبیاء برای تحقق آن آمدهاند، در کاروان اربعین متجلی شود. وظیفه اساسی کاروان اربعین اباعبدالله(علیهالسلام) و مبلغان امروز، پیامرسانی، تبیین و روشنگری در طول مسیر و حتی پس از بازگشت از کربلا بود که بخش عمدهای از آن به دست بانوان انجام میشد و نقش زنان در این راه چشمگیر است.
نقش کلیدی بانوان در تربیت، پیامرسانی و امدادگری نهضت عاشورا
وی اظهار داشت: همانگونه که امام راحل تصریح فرمودند، با ورود بانوان انقلاب پیروز شد و پیروزی واقعی بر محوریت جریان بانوان استوار گشت، در بحث تبلیغ، نقش بانوان در تربیت، پیامرسانی، ابلاغ و تبیین، به دلیل عواطف و احساسات والای آنان، از آقایان اثرگذارتر است و اگر این عواطف تحت ولایت عقلی و نمایندگی امام حسین(علیهالسلام) باشد، بسیار سازنده وگرنه در زیر حاکمیت نفس، میتواند مخرب باشد.
بُعد چندگانه مسئولیت بانوان کربلا؛ از پرستاری تا تبیین همهجانبه
استاد مدارس علمیه خواهران تصریح کرد: کاروان حضرت زینب(سلاماللهعلیها) افزون بر سوگواری، نقشهای پررنگی چون پرستاری، پشتیبانی و امدادگری داشتند و بانوان کارشان منحصر به عزاداری و مویه نبود. حتی در برههای مانند بیماری ظاهری امام سجاد(علیهالسلام) که بنابر حکمت الهی و در مقطع ویژهای بود، امدادگری و پشتیبانی بانوان اهمیت ویژه داشت.
وی با بیان اینکه مبلغ باید در اعتقادات، اخلاق و هم در احکام دین، خود را تقویت کند و با مراجعهکنندگان از ملیتها و مناطق مختلف، بتواند با هر زبان و بیانی مؤثر باشد و یاریرسانی و تبیین مطلوبی انجام دهد، خاطرنشان کرد: مبلغ موفق باید پیش از هر چیز، در خانه و خانواده خود نیز قوی و استوار باشد، چراکه جدل و ضعف، نشان بیهدفی است؛ فردی که حقیقت را میداند، با منطق و حکمت سخن میگوید و خسته نمیشود.
رثایی بیان داشت: زنان با توجه به مسئولیتهای خانه، باید برای نقشآفرینی مؤثر در عرصه تبلیغ دین، تلاش بیشتری به خرج دهند و در کنار انجام درست وظایف منزل، رسالتهای تبلیغی را با قوت دنبال کنند، لذا باید نخست مسائل اخلاقی، روابط خانوادگی و یاری به والدین را تقویت کرد تا بتوان همراه و همدل با حضرت زینب(سلاماللهعلیها) بود.
نقش الگوهای زنانه عاشورا در روحیهبخشی و شجاعتآفرینی جامعه شیعه
استاد حوزه علمیه خواهران بر اهمیت روحیهبخشی بانوان کربلا و نقش مادران بزرگی همچون حضرت زینب(سلاماللهعلیها)، رباب و امکلثوم(سلاماللهعلیهما) در تشویق، تقویت روحیه شجاعت و تربیت رزمآوران تأکید کرد و اذعان داشت: این تشجیع و ترغیب بانوان، ستون استمرار نهضت عاشورا و تقویت راه حقطلبی و مقابله با ظلم در جامعه شیعی است.
نقشآفرینی زنان در قیام عاشورا و مدیریت بحران در تاریخ اسلام
رثایی با اشاره به نقش شهدای کربلا در دفاع از امام زمان خود و فداکاری در راه حق عنوان کرد: سران شهدا نسبت به دفاع از امام زمانشان و فداکاری در راه حق، هرگز کوتاهی نکردند. اکنون نیز هرگاه نمایندهای از ایران به کربلا و نجف میرود و امام جامعه را در زمان غیبت معرفی میکند، عمل به دستورات امام جامعه را با تمام وجود نشان میدهد و به گونهای رفتار میکند که مشهود است از طرف آن حضرت مأموریت دارد. زنان اهلبیت(علیهمالسلام) و حتی زنانی که مستقیماً جزو اهلبیت(علیهمالسلام) نبودند، همچون همسر زهیر، همسر مسلم بن عوسجه، اموهب و سایر بانوان، عزیزان خود را در راه دین و دفاع از حقیقت تقدیم کردند؛ تقدیمی که صرفاً یک شعار نبود، بلکه فدا کردن فرزند و همسر در عمل و بهمنظور حفظ دین رخ داد.
مدیریت بحران و نقش ویژه حضرت زینب(سلاماللهعلیها)
وی با بیان اینکه یکی از مسائل بسیار مهم در ماجرای عاشورا، مدیریت شرایط بحران بود، گفت: امام حسین(علیهالسلام) مسئولیت کاروانسالاری را به کسی سپرد که این هنر را داشت، و این نقش عمدتاً بر عهده حضرت زینب(سلاماللهعلیها) بود؛ ایشان بهعنوان قافلهسالار کاروان، سرپرستی کودکان و مدیریت مجموعۀ داغدار را با اخلاص و شجاعت انجام داد. برای ما شاید از دست دادنِ یک نفر کافی است تا غم و نگرانی راه مواجهه با مشکلات را پیش چشممان بگذارد، اما حضرت زینب(سلاماللهعلیها) در شرایطی کاروان خسته، گرسنه و آسیبدیده را در دوران اسارت هدایت کردند، در حالی که همواره با نیروهای دشمن روبرو بودند.
درسآموزی از مدیریت اهلبیت در بحران
رثایی در ادامه یادآور شد: ما گاهی در شرایط بسیار معمولی—ازدحام موکبها یا فشردگی جمعیت—دچار دغدغه و گلهمندی میشویم، اما اهلبیت(علیهمالسلام) در مقابل دشمن و در شرایط بسیار دشوارِ کوچهای پیاپی از شهری به شهر و از قریهای به قریه دیگر تا رسیدن به شام و مدینه ایستادگی کردند. این موضوع باید برای ما الگو باشد؛ اینکه چگونه میتوانیم خانواده خود را در بحران مدیریت کنیم تا به جدایی و فروپاشی نینجامد، یا وقتی عزیزی را از دست میدهیم، چگونه خود و دیگران را سامان بخشیم و اول از همه، خود را محک بزنیم.
تغییر ماهیت اسارت؛ از زندان جسم تا آزادسازی روح
وی بیان داشت: یکی از مهمترین تحولات، تغییر ماهیت اسارت و تبدیل آن به آزادسازی انسانها بود. کاروان اهلبیت(علیهمالسلام) از یک کاروان اسرا به جمعی غالب و آزادکننده تبدیل شدند؛ آنان با هدایتگری، حکومت سازمانیافته بنیامیه را نابود ساختند. بدین ترتیب، اسارت معنای پیشین خود را از دست داد و به منبعی برای آزادسازی و بیداری اذهان جامعه بدل شد.
حضرت زینب (سلاماللهعلیها) و متحول ساختن ذهنیت جامعه
رثایی اضافه کرد: در حقیقت، حضرت زینب(سلاماللهعلیها)، حضرت امکلثوم و فاطمه بنتالحسین(علیهمالسلام) نمونهی اسیران آزادیبخش هستند که با خطبههای روشنگرانه، ذهنیت مردم درباره اسارت را دگرگون کردند. درحالیکه یزید با تبلیغات خویش همه را نیروهای خارجی خوانده و جشن پیروزی به پا کرده بود، این بانوان بزرگوار با خطبه در مجالس ابنزیاد و یزید آگاهیبخشی کردند و جامعهای را که حتی خبر نداشت علی(علیهالسلام) نماز میخواند، بیدار ساختند.
نقش زنان در احیای عاطفه عاشورا و تأثیرگذاری جهانی
وی به اهمیت عمقبخشی به تراژدی عاشورا اشاره کرد و افزود: تأثیر حضور زنان و دختران در ماجرای عاشورا به حدی است که مسئله تا ابد در ذهن مسلمان و غیرمسلمان زنده مانده است. همانطور که گفته میشود کربلا با حج مقایسهپذیر نیست، چرا که در حج فقط مسلمین حضور دارند اما در اربعین از مسیحی، یهودی، سنی و شیعه تا پیروان ادیان دیگر حضور مییابند؛ این امر حاصل حضور تأثیرگذار زنان و دختران، خلق صحنههای عاطفی پس از عاشورا و بسیج گستردهی احساسات به سود جبهه حق است.
اصناف عزاداری و عمق پیام عاشورا تا امروز
رثایی در بخشی دیگر از سخنان خود اظهار کرد: یکی از جلوههای مهم این عمقبخشی، گریستن و سوگواری اهلبیت(علیهمالسلام) است که تاکنون مجلس و روضههای ما را شکل داده است؛ همچنین گریاندن مردم کوفه و شام با سخنرانیهای اهلبیت(علیهمالسلام) در مجالس ابنزیاد و یزید، خود از عوامل افزایش عمق عاطفی حماسه عاشورا بود.
وی یادآور شد: عزاداری بر سه نوع است: عزاداری سنتی که بسیار اصیل و انتقالدهنده حماسه عاشوراست؛ عزاداری مبارزاتی همچون راه و مرام نواب صفوی و شیخ فضلالله نوری که با خون و ایثار همراه بود؛ و نهایتاً عزاداری حکومتی که امروزه پس از فضل الهی و در سایه ولایت فقیه و عقلانیت، با هدایت امامین انقلاب و ملت مسلمان ایران استمرار یافته است.
رعایت حدود الهی و حفظ عفاف، شاخصه مهم بانوان عاشورایی است
رثایی، با اشاره به ضرورت رعایت حدود الهی و تقویت عفاف و متانت در بین بانوان، اظهار داشت: توجه به رعایت حدود الهی بسیار مهم است؛ چرا که بانوان در حال پیشروی هستند و هنگامی که به کاروان عاشورایی نگاه میکنیم، عفاف و متانت یک زن مسلمان و متعهد حتی در شرایط اسارت و تحت سیطره دشمن به چشم میخورد.
وی ادامه داد: این رفتار، درسی برای همه بانوان محب اهلبیت(علیهمالسلام) به ویژه طلاب و مبلغان است که در مسیر حضرت زینب(سلاماللهعلیها) و کاروان پیامرسانی سیدالشهدا(علیهالسلام) گام برمیدارند. باید از خودمان بپرسیم که آیا میتوان امام حسین(علیهالسلام) و خاندانش را دوست داشت اما در زندگی حیا، عفاف و حجاب را رعایت نکرد؟ آیا میتوان مدعی دوستی با امام حسین(علیهالسلام) باشیم اما مدیریت، شهامت و شجاعت در زندگی ما نباشد؟
رثایی خاطرنشان کرد: اگر مدیریت و شجاعت در زندگی ما نباشد، قطعاً بین ما و بزرگان کاروان تفاوت خواهد بود. بنابراین باید خودمان را به بانوان حاضر در کاروان نزدیک کنیم و همان مسیر را ادامه دهیم.
وی عنوان کرد: این ویژگیها از بانوان عاشورایی به ما منتقل شده و اکنون این صفات ارزشمند در میان شما طلاب و مبلغان وجود دارد؛ کار تشکیلاتی، مباحثه و مشارکت در امور علمی، بخشهایی از مسیر رشد است که باید تقویت شود.
اربعین امروز، ظرفیت جهانی و انسانی دارد
استاد حوزه علمیه یادآور شد: اربعین امروز یک اربعین جهانی است، امروز شاهد حضور غیرشیعیان و پیروان دیگر ادیان از جمله اهل سنت، مسیحیان، هندوها، یهودیان، زرتشتیان و بوداییان در این مسیر هستیم، آمار سالهای گذشته حاکی از آن است که هر سال ملتهای بیشتری از ادیان مختلف در پیادهروی اربعین حضور یافتهاند و این رویداد را با اربعین صد یا دویست سال گذشته متفاوت ساخته است؛ چرا که اربعین امروز تبدیل به نهاد انسانی و جهانی شده است و دیگر تنها یک آیین اسلامی صرف نیست.
رثایی تصریح کرد: ما باید نگاه جهانی به اربعین داشته باشیم؛ چراکه جریان ظهور، افق و چشمانداز تمام بشریت است و اکنون بزرگترین نماد انسانی جهان را در قالب راهپیمایی اربعین مشاهده میکنیم.
وی ابراز داشت: هر سال حال و هوای اربعین رنگ و بوی آخرالزمانی بیشتری مییابد اما چون برای ما به امری عادی بدل شده است، گاهی متوجه عظمت این رخداد نمیشویم؛ در حالی که دنیا نگاهی کاملاً متفاوت به آن دارد.
ضرورت اندیشه جهانی و رفع حجاب عادت از اربعین
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه موضوع ظهور باید در اربعین مورد توجه قرار گیرد و بسیاری از مردم متوجه شدهاند که تحقق این رویداد تا چه اندازه میتواند برای جبهه استکبار، خطرآفرین باشد، افزود: ما اربعین را حرکتی عاشقانه و دینی میدانیم، اما دشمنان و جبهه استکبار کاملاً آگاه شدهاند که اربعین چه ضربه اساسی به منافع آنها وارد میسازد و وضعیت را به دقت رصد میکنند.
رثایی همچنین مطرح کرد: اجتماع دهها میلیون انسان حول محور امام معصوم(علیهالسلام) در کربلا دارای پیام بزرگی برای دنیا است؛ جایی که غیرمسلمانان نیز گرد اهلبیت(علیهمالسلام) جمع میشوند و پیادهروی آنها نشانه صداقت در محبت و تبعیت از امام معصوم(علیهالسلام) است.
وی تأکید کرد: راهپیمایی کیلومتری و حضور پرشور غیرمسلمانان در اربعین، برای دیگر جوامع نیز الگو شده و آثار معنوی و اجتماعی بسیاری به همراه داشته است؛ چراکه حضور آنان در حقیقت اعلام بیعت با سیدالشهدا(علیهالسلام) است.
نقش وحدتآفرینی اربعین و ناکامی تفرقهافکنی دشمنان اسلام
استاد حوزه علمیه بیان داشت: یکی از وجوه شگفتی اربعین حضور چشمگیر اهل سنت است؛ در حالی که دشمنان اسلام با هزینهکرد میلیاردها دلار و ایجاد اختلافات رسانهای و مجازی، همواره تلاش کردهاند بین شیعه و سنی تفرقه بیندازند، در صورتی که تلاشهای دشمن به شکست انجامیده و وحدت و اخوت اسلامی در جریان اربعین، روزبهروز بیشتر تقویت شده است.
رثایی با اشاره به برنامهها و تبلیغات رسانهای معاندان افزود: فضاهای مجازی و رسانههای وابسته به استکبار همچنان در پی ایجاد اختلاف و تنش میان مسلمانان هستند؛ اما حضور کمنظیر امت اسلامی در اربعین و سخنان اندیشمندان و خطبا، حَکایت از استمرار حرکت وحدتبخش و ارزشمند اربعین دارد.
فهم و بصیرت، معیار ارزش زیارت اربعین
وی با بیان اینکه قیمت زیارت هرکس به میزان فهم و بصیرتی است که وارد کار میکند، اظهار داشت: در این مسیرها، آنچه اهمیت دارد صرفاً شور، هیجان، احساس یا گریه نیست؛ بلکه باید انسان بداند که چه میکند و نسبت به اعمال خود معرفت داشته باشد.
رثایی تأکید کرد: اگر به دنبال ظهور هستیم، باید بدانیم ظهور پاداش عاشوراست. همه میدانند پرچمی که حضرت امام زمان(عج) به دست دارند شعار «یالثارات الحسین» است و وقتی ایشان کنار دیوار کعبه قرار میگیرند، با جمله «ألا یا اهل العالم إن الامام المنتظر علی الصمصام المنتقم» خود را معرفی میکنند. سپس این شعار را که «إنا بن حسین بن علی بن ابیطالب الّذی قتلوه عطشانا» است، بیان میدارند.
ضرورت شناخت شعار ظهور و نقش آن در جوامع اسلامی
وی با تأکید بر اینکه این شعار باید برای همه شناخته شده باشد، تصریح کرد: چشمانداز هر مسلمانی ظهور است، لذا لازم است این شعار بر هیچ کسی پوشیده نباشد، به همین منظور جریان راهپیمایی اربعین شکل گرفت؛ پیادهروی اربعین متعلق به همین هدف است تا همراه کاروان پیامرسان آزادیبخش، پیام ظهور را به جهانیان ابلاغ کند.
این استاد حوزه علمیه افزود: جریان کاروان مسلمین و محبین اهلبیت(علیهمالسلام) تا ظهور ادامه دارد و این حرکت از قدرت بسیار زیادی برخوردار است.
وی با اشاره به اینکه قدرت این حرکت همپای بخش نخست نهضت حسینی است، خاطرنشان کرد: قیام حسین بن علی(علیهالسلام) با خون آغاز شد و قدرت حرکت امروز نیز در امتداد همان مسیر است.
همتراز بودن حرکت اربعین با نهضت عاشورایی
رثایی با بیان اینکه این حرکت محدود به زمان خاصی نیست، افزود: هماکنون حرکت عاشورایی شما، گام در جای پای کاروان امام حسین(علیهالسلام) و همان دیپلماسی وجدان و حرکت جهانی است و باید همان ظرفیت را اجرایی کنیم.
وی ادامه داد: دیپلماسی وجدان و حرکت جهانی همان ظرفیتی است که انقلاب اسلامی نیز باید آن را پیادهسازی کند.
این استاد حوزه علمیه با تأکید بر اینکه انقلاب اسلامی به تاسوعا و عاشورا گره خورده است، اذعان داشت: تجربه نشان میدهد تمامی راهپیماییها و برنامههای انقلاب، به عاشورا و ایام محرم وابسته بود و حتی فتنههایی که طی سالهای مختلف در انقلاب اسلامی ایران رخ داد، همگی در ایام عاشورا اتفاق افتاد.
نقش کلیدی عاشورا و اربعین در استمرار انقلاب اسلامی
رثایی عنوان کرد: نهضت عاشورا یک پیوند ناگسستنی با انقلاب اسلامی دارد و یقیناً پیروزی نهایی با حسین بن علی(علیهالسلام) است، هرچه نگاه به اربعین و عاشورا جهانیتر شود، واقعیت ظهور عیانتر خواهد شد و به همین دلیل صدای امام زمان(عج) را تمام جهان خواهد شنید.
این استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: هر قدمی در مسیر اربعین، هزینهای از جان، وقت و امکانات است و هر گام در این راه در مسیر ظهور حرکت میکند.
وی تاکید کرد: تنها باید وجدانها بیدار باشد و هرکسی که در اربعین شرکت میکند، نماینده امام حسین(علیهالسلام) است و اگر همه وجودش را پای این راه نگذارد، خسران میبیند.
ضروت بیدار ماندن وجدانها و جایگاه مردم امروز ایران
رثایی با اشاره به اهمیت اتحاد مردم امروز تصریح کرد: به لطف خداوند متعال، مبارزه تا زمان ظهور ادامه پیدا خواهد کرد و مردم امروز ما مانند مردم زمان امام حسین(علیهالسلام) نیستند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: امام صادق(علیهالسلام) در زیارت اربعین علت عدم همراهی مردم آن زمان با امام حسین(علیهالسلام) را در فروش آخرت به دنیایشان بیان فرمودهاند
نظر شما